امام صادق (ع) فرمود:
برای مؤمن سزاوار آن است که از خدا آن طور بترسد که گویا خود را مشرف به آتش دوزخ میبیند، و آنطور امید رحمت از او داشته باشد که گویا از اهل بهشت است
خدای تعالی درباره حسن ظن و امیدواری به رحمتش در حدیث قدسی میفرماید:
من بر طبق ظن بنده مؤمن خود رفتار میکنم، اگر حسن ظن داشته باشد، همان ظنش را محقق میسازم، و اگر هم سوء ظن داشته باشد، مطابق ظنش با او رفتار میکنم (1) .
و در تفسیر قمی به سند خود از عبد الرحمن بن حجاج، از امام صادق (ع) روایت آورده که در ضمن حدیثی فرمود: رسول خدا (ص) فرموده: هیچ بندهای نیست که به خدای عز و جل حسن ظن داشته باشد، مگر آنکه خدا را مطابق ظن خود خواهد یافت، و این همان قول خدای عز و جل است که میفرماید: "ذلکم ظنکم الذی ظننتم بربکم" (2) .
و در الدر المنثور است که رسول خدا (ص) فرمود:
زنهار هیچ یک از شما از دنیا نرود مگر اینکه نسبت به خدای تعالی حسن ظن داشته باشد، چون مردمی بودند که خدای تعالی به خاطر سوء ظنشان به خدا، هلاکشان کرد، و در بارهشان فرمود: "و ذلکم ظنکم الذی ظننتم بربکم اردیکم فاصبحتم من الخاسرین" (3) .
========
(1) مجمع البیان، ج 9، ص .10
(2) تفسیر قمی، ج 2، ص .264
(3) الدر المنثور، ج 5، ص .36